Evrensel Temel Gelir Nedir? Uygulanabilir Mi?

Evrensel Temel Gelir yani Universal Basic Income modelinin temeli, insanlara hayatlarını asgari ölçüde sürdürebilmeleri için düzenli olarak karşılıksız para verilmesine dayanıyor. Türkiye şartlarını saymazsak bildiğiniz asgari ücrete yakın bir miktarın sabahın köründe kalkıp işe gitmeden insanlara sunulduğunu düşünün. Konu hakkında destekleyici ve karşıt görüşlerin yanında deneysel uygulamalar da mevcut.

Evrensel Temel Gelir Neden Gerekli?

Bu modeli destekleyen görüşün oluşma nedeni, dijitalleşen dünyada basit ve otonom görev ve işlerin git gide yapay zeka ve robotlar tarafından kapılıyor olmasıdır. Bu dönüşümün ise, alt kesimde yaşayan insanları açlık ve yoksulluğa iteceğine inanılmaktadır.

Bu görüşler hakkındaki şahsi düşüncelerini söylemek istiyorum.

Geçtiğiniz 20 yıl içerisinde otomotiv sektörü başta olmak üzere işçi sınıfının yerine makinelerin konulduğu bir gerçek. Fakat bir yandan da, makinelerin geliştirilmesi ve bakımı gibi bir çok kalifiye iş gücü gerektiren yeni meslek yolları da açılmış oldu. Fakat yapay zeka ve robotlaşmanın yaygınlaşması ile ortalığın yazılımcılar ve mühendisler ile dolacağını düşünmek yanlış olur. Teknolojinin gelişim hızı ile eğitimin ve popülasyonun artış hızını içeren bir aslında denklem bu.

Teknoloji tarafındaki exponential growth, eğitim seviyesinin gelişimini her daim aşacak bir yandan da kontrolsüz artan nüfus durumu daha da kötüleştirecektir.

Nihai amacı verimliği ve insan mutluluğunu arttırmak olsa da, zengini zenginleştirmek yoksulları da da yoksullaştırmak kapitalizme yakışıyor aslında. Evet genel yoksulluk azalıyor fakat zengin-fakir farkı durmadan açılıyor. Bu geyik için sizi, zamanında cüzdanımı boşaltan Capital in the Twenty-First Century kitabına yönlendiriyorum.

Teknoloji Bilmenin Gücü

Bilgisayar kullanmayı bilmek büyük bir yetenek olarak gözükmese de, teknoloji alanındaki yetkinlikleriniz, yukarıdaki grafikteki turuncu çizgiye tutunmanızı sağlayacaktır. Teknolojiye yakın olmak, onu takip edebilmek ve geliştirebilmek ileride işsiz kalacak kitle ile sizin en büyük farkınızdır. Haberlerde okuduğunuz ve piyasayı domine eden bütün girişim ve girişimciler teknoloji alanında olup gelişim hızının sunduğu bu kuvveti kullanabilenlerdir.

Bilgisayar, internet deyip geçmeyin ve bir an önce o turuncu çizgiye sarılmaya bakın derim. Ne kadar iki aydır işsiz olsam da dijital pazarlama sektöründe olduğum için kendimi şanslı hissediyorum bu konuda 🙂

 

Ünlüler Bu Konuda Ne Diyorlar?

Otomasyon yüzünden Evrensel Temel Gelir veya benzeri bir modele geçiş yapmamız olası. Otomasyon, işsizliği artırırken verimliliği de yükselteceği için ortaya çıkan gelir ve yararın topluma dağıtılması gerekiyor. Elon Musk

Mark Suckerberg gibi teknoloji devleri ve uzmanların pozitif görüşlerini daha ayrıntılı olarak BusinessInsider üzerinden okuyabilirsiniz.

Universal Basic Income Pilot Uygulamaları

Bir de pilotlar için özel versiyonu var bu uygulamanın, o kadar meslek varken neden pilotları seçmişler bilemiyorum. Tamam rezalet bir şakayı ama kafan bir an gitti değil mi?

Dünya çapında farklı pilot bölgelerde bu uygulamayı insanlara farklı gelirler sunarak deniyorlar. Sonucunda da, yaşam kalitesini veya genel mutluluğu arttırıp arttırmadığını ölçümlüyorlar. Futurism sitesindeki infografik size bu konuda daha ayrıntılı bilgi verecektir.

Açıkçası bu deneylerin bazıları ne kadar umut verici gözükse de, Makroekonomi ve Mikroekonomi kavramlarını karıştırmamalıyız. Gidip de Afrika’da bir şehirde aldığın sonuçları, Amerika’da veya globalde almak pek mümkün değildir.

Kafadaki Deli Sorular ve Argümanlar

Bu uygulamaya geçilse de, “görünmez el” sistemi tokatlayıp bütün etkisini sıfırlar mı?

Evrensel Temel Gelir sermaye ve boş vakit yaratırsa insanlar girişimciliğe yönelir mi?

İnsanlar tembelleşip işlerini ciddiye almazlarsa, verimlilik düşer mi?

Kişisel harcamalar artarak sistemin dönmesi daha da hızlanır mı?

Bu öneri insanları koyunlaştırmaya yönelik midir? Dünyayı yönetenler, hayatımızı sürdürebilmemiz için bizi düzenli yem verilen tavuklara mı çevirmek istiyorlar? Evrensel Temel Gelir kapitalizmin çözümü değil farklı bir döngüsü müdür?

Üniversiteden kalma ekonomi bilgim ve yaptığım araştırmalar ile size verebileceğim bilgiler bu kadar, tartışmayı uzmanlara bırakıp heyecanaı takibe devam ediyorum.

Peki ayda havadan 1500 ₺ alsanız siz nasıl hissederdiniz, işinize ve hobilerine karşı tutumunuz ne kadar değişirdi?

Konu ilginizi çektiyse dinlediğim ateşli tartışmalardan biri ile devam edebilirsiniz.