Paradigma Değişimi ile Hayatınıza Yön Verin

Eylül 5, 2018Eylül 14, 2018 Burag Hançer 0 yorum

Okyanusun girintili çıkıntılı kıyılarında, sisli bir havada bir savaş gemisi tam hız yol alıyormuş. Gemi yoluna devam ederken, gözetleme birimi kaptana seslenerek karşı tarafta bir ışık tespit ettiklerini söylemiş. Ardından ışığın hareket yönünü soran kapatana sabit olduğu bilgisini vermişler.

Bu şekilde devam ederlerse çarpışacaklarını anlayan kaptan, denizcilerine, karşıdaki ışığın geldiği gemiye “rotanızı değiştirin yoksa çarpışacağız” şeklinde bir sinyal iletmelerini istemiş. Karşı taraftan gelen cevap ise, “asıl siz rotanızı değiştirin” şeklinde olmuş. Şaşıran kaptan bu sefer “kaptan sesleniyor hemen rotanızı değiştirin” mesajını iletmiş, bunun ardından karşı taraf ise inatçılığa devam etmiş. Sabrı tükenen kaptan son bir kere “savaş gemisindeyiz rotanızı hemen değiştirin” mesajını ilettikten sonra karşı taraftan şu sinyal gelmiş, “ben de deniz fenerindeyim“.

Sonuç olarak savaş gemisi kaptanı dümeni çevirerek rotasını değiştirmiş. Peki inatla süren bu tartışmada, gemi kaptanının fikri nasıl oldu da bir anda 180 derece döndü?

Paradigma değişimi geleneksel eylem ve düşünce tarzına getirilen köklü değişiklik anlamına gelir. Tanım olarak anladığınızı düşünsem de, bu kavramı bir de uygulamalı olarak anlamanız konuya netlik kazandıracaktır.

Sizlerden aşağıdaki resme bakmanızı rica edeceğim. Bu resmi iki farklı opsiyonda algılayabilirsiniz. Birincisi başı örtülü yaşlı bir teyze, ikincisi ise boynunu çevirmiş genç bir kadın. Eğer resmi ilk defa görüyorsanız kendinize vakit ayırıp iki opsiyonu da görmeye çalışın. Ben bu deneyi ilk defa denediğimde ikisini de algılamam dakikalarımı almıştı.

İki resmi de kavrayacak konuma geldiyseniz, paradigma değişimini görsel açıdan bir parça da olsa tadabildiniz demektir.

Çerçeveleme etkisi adlı içeriğimizde aldığımız yeni bilgiler sayesinde insanlar ve durumlar hakkındaki düşüncelerimizin bir anda nasıl değişebileceğinden bahsetmiştik. Bu durumun diğer bir adı ise paradigma değişimidir. Zifiri karanlık bir odada ışığı açtığınızı hayal edin, tüm objeler birden belirginleşir ve kendinizi bir anda tamamen farklı bir ortamda bulursunuz.

Paradigma değişimleri bir anda bakış açımızı bu kadar büyük ölçüde değiştirebiliyorsa bunu istekli olarak yapmak ve hayatımızdaki bazı problemleri bir anda çözmek mümkün müdür?

Davranış ve tavırlarımıza çeki düzen vererek hayatımızda ufak değişiklikler yapmak elbette mümkündür, fakat büyük ve anlamlı değişiklikler için paradigmalarımızı değiştirmek şarttır.

Bir ağacın yaprakları ile tek tek ilgilenebilirsiniz, ancak asıl odaklanmanız gereken şey ağacın kökleridir.

Ünlülerin röportajlarını izlediğinizde şu tarz şeyleri sık sık duyarsınız; “bir kitap okudum hayatım değişti“, “bir film izledim ve okulu bırakıp hayalimin peşinden koşmaya karar verdim“. Bu tarz ani kararlar genelde paradigmaların değişmesinden kaynaklanmaktadır.

Hayattaki alışkanlıklarınızın ve rutinlerinizin sizi götürecekleri yerler bellidir, bunları dümdüz bir doğru olarak da hayal edebilirsiniz. Bu alışkanlıkları değiştirmediğiniz sürece de rotanız aynen örnekteki inatçı savaş gemisi gibi dümdüz devam eder, ta ki deniz fenerine çarpana kadar.

Yapmanız gereken ilk şey şu anda ilerlediğiniz yollardaki sisin ötesini görüp varacağınız noktaları tahmin etmektir ve böylece asıl problemleri fark ederek rotanızı çevirmeniz gerektiğini anlayabilirsiniz.

Eğer kötü beslenme alışkanlıklarınız var ise ve spor yapmayı ihmal ediyorsanız, yüksek kolestrol, şeker ve damar tıkanlıklığı gibi bombok bir yere tam hız ilerliyorsunuz demektir.

Aşırı alkol tüketiyorsanız, zayıf bir karaciğere, aşırı sigara tüketiyorsanız da yüksek kanser riskine doğru yol alıyorsunuzdur.

Aynı şekilde gününüzü boş bir şekilde geçici zevkler ile harcıyorsanız yıllar sonra varacağınız yer pek de iç açıcı değil.

İnsanlar ise bu dümdüz rotalarında varacakları rezalet yerler belli olsa da, konu üzerinde düşünmeyip yıllarca bu yolları izlemeye devam ediyorlar, ta ki bu noktalara varana kadar.

Girişimci olma hayalleri ile yanıp tutuşan birinin sabit bir işe girip çalışmaya başladığını düşünün. Bu yolun onu sonunda götüreceği yer bellidir, bu yüzden yol alırken ihtiyacı olan para veya tecrübeyi kazandığı noktada doğru bir seçim yapıp yolunu değiştirmelidir.

Yapmanız gereken şeylerden biri hayatınızda sizi kötü noktalara çıkaracağına inandığınız davranışları ve yolları tespit etmektir. Her sabah kalkıyoruz aynı işe gidip, aynı şeyleri yiyip, televizyonda aynı şeyleri izleyerek sonuçların değişmesini bekliyoruz. Aksiyon almadığınız taktirde sonuçların değişmesini beklemek ve bu süreçte bir ömür çürütmek ne kadar da üzücü.

Bu içeriği okuyup beş dakikalığına gaza gelip ertesi gün aynı hataları yapmanızı istemiyorum. Sizden istediğim şey bugün kendinize biraz vakit ayırıp; sağlık, eğitim ve kariyer gibi alanlarda hayatınızın hangi yolu izleyerek nereye doğru gittiğinizi çıkarmanız ve acı verecek olsa da bunu yaparken kendinize dürüst olmanız.

Gerçekler suratınıza soğuk su gibi çarptığında belki biraz irkileceksiniz fakat bunları moraliniz bozulsun diye söylemiyorum, aksine bu, hayatınızın gidişatı konusundaki paradigmanızı değiştirmeniz ve hayatınıza çeki düzen vermeniz için attığınız sağlam bir adım olacak.

Daha önceden görmediğiniz veya kendinize itiraf edemediğiniz problemler ile aranızdaki sis perdesi bir nebze olsun kalktığına göre, bundan sonraki içeriklerimizde, hedeflerimizi ve aksiyonlarımızı konuşmaya hazırsınız demektir.